اَلسَلامُ عَلَیکُم اَیُهَا السّادَهُ الاَزکِیاءُ، اَلطّاهِرونَ الاَولِیاءُ وَالدُّعاهُ الاَحفِیاءُ؛ اَشهَدُ اَنَّکُم قُلتُم حقَّا، وَنَطَقتُم حَقّاً وَصِدقاً وَدعَوتُم اِلی مَولایَ وَمَولاکُم، عَلانِیَهً وَسِرَّا، فازَ مُتَّبِعُکُم، وَنَجا مُصَدِّقُکُم، وَخَابَ وَخَسِرَ مُکَذِّبُکُم، وَالمُتَخَلِفُ عَنکُم، اَشَهدوا لی بِهذِهِ الشَّهادَهِ، لِاَکونَ مَنَ الفائِزینَ بِمعرِفَتِکُم وَطاعَتِکُم، وَتَصدیقِکُم وَاتَباعِکُم، وَالسَّلامُ عَلَیکُم یا سادَتی وَاَبناءَ ساداتی، اَنتُم بابُ اللهِ المُؤتی مِنهُ، وَالمَأخوذُ عَنهُ، اَتَیتُکُم زائراً، وَحاجاتی لَکُم مُستَودِعَهً، وَها اَنَا ذا اُستَودِعُکُم دینی وَاَمانَتی، وَخَواتیم عَمَلی، وَجَوامِعَ اَمَلی اِلی مُنتَهی اَجَلی، وَالسَّلامُ عَلَیکُم وَرَحمَهُ اللهِ وَبَرَکاتُه.
آستان مقدس امامزادگان فضل و فاضل سنبل معماری اسلامی در ارتفای 2800متری از سطح دریا
نگرش وعلاقه عامه مردم این منطقه نسبت به انبیاء موجب گردید تاکوهستان و سایر نقاط کلارستاق محل مناسبی برای سکونت سلالگان خاندان ائمه اطهار (ع) مبد ل گردد . آرامگاههای مذهبی در دوران مختلف اسلامی همواره بستری مناسب برای ظهور استعداد و خلاقیت هنرمندان، عنصری برای بیان عقیده و ارادت خالصانه در سبک معماری بناهای منتسب اسلامی شکوفا شد ، از جمله آن بقعه مبارک امامزادگان فضل و فاضل که به نقل از بزرگان و فرهنگ شفاهی ، با قدمتی بالغ بر حدود200 سال در زمان حکومت قاجار فردی به نام« مرحوم کربلائی مراد » با بکار گیری از تکنولوژی ابتدایی روز و توسل به مصالح بومی با پشوانه نیروهای مردمی روستاهای قرب جوار ، به اتفاق معمار مشاهیر و برجسته منطقه به نام «مرحوم حسین دونائی» اقدام به احداث بنایی به این آراستگی نمود که مشخصهای بدین شرح دارد.
«بنای پیش ازمقبره موجود»
در تبادل اطلاعات سینه به سینه و تحقیق گسترده پیش از آن بنای متعددی چون دارچین«کلرس»زگالی ، سنگی خشک چین ، عموماً با پلان چهار گوش مسقف به چوب و تخته لت بوده است که بقایای مصالح آن گویای این ادعا میباشد.
«ساختار معماری بقعه فعلی»
پلان آن به لحاظ شکل هندسی با اضلاع تیپ ، گنبد دوپوش ، نمای داخلی طاق ، سقفی نیم دایره منحنی، نمای بیرونی هرمی هشت وجهی است، در ابتدا و وسط بنا دو ردیف «شاسی کشی »با الوار بلوط تنیده شده تا سازه را در مقابل عوامل ناشی ازکنش و واکنش طبیعی ، زلزله ، کوران هوای مخوف کوهستان و فرو پاشی احتمالی ابنیه مقاوم سازد ، دیوارهاش سنگ چین لاشه ای مرغوب از نوع سنگ باروتی چگال فشرده همراه با ملات آهک که ظاهرا مصالح مفید و مؤثر بوده به صورت کله و راسته چیده شده است ، در قشر زیرین و پی کاملا عمق یخبندان با توجه به اقلیم رعایت گردید . فلسفه قرار دادن دوپوش در این بنا برای جلوگیری از نفوذ رطوبت برف و باران به قشر داخلی بنا،دریچه ای مدور با فاصله مناسب در بالای پوشش اول ایجاد تا هوای بین دو پوشش تهویه شود وفضای داخلی خشک باقی بماند. در ضلع شمال شرق سازه پیش اتاق یا نیایشگاهی در ماورای تهویه فوقانی وخلاف جهت جریان توده هوا و بوران قرار گرفت که کاملاً ساختاری جدا گانه دارد .
« تشریفات اداری آن در خصوص ثبت در فهرست آثار ملی ایران انجام پزیرفت است »
« مختصرتوضیح از مرمت و رفع مشکلات ابنیه »
از آنجایی که در سالهای متمادی افرادان سود جو در حرکتی ناجوانمردانه اقدام به حفاری غیر مجاز چه در داخل مقبره و اطراف آن نمودهاند. این امرمنجر به تخریب بخشهای پی و نشست تدریجی سازه گردید و ترکهایی عمیق در اطراف بنا پدیدار شد ، با بروز چنین اتفاق و دیگر مشکلات معیشتی در بحث ایاب و ذهاب ، خیرین محلی به بهای قداست و تربت پاک آن مکان مقدس و با در نظر گرفتن رسالت خود در جهت حفظ و حراست آن حریم دریک اقدامی خود جوش مردمی ، با کمک نهادها و ادارات زیربط مرمت مقبره ،آبرسانی به طول 12km و راهسازی به طول 9km را آغاز و تا پایان همراه و یارا مجموعه بودند .
این حقیر از آنجایی که در کنار دیگر عزیزان افتخار کارگری را به عهده داشتم کاملاً از کم و کیف مرمت سازه با خبر بوده و با مطالعه سبک ساخت و حساسیت در خصوص حفظ میراث ماندگار معماری وهم خوانی مصالح به کار رفته ، به تبع آن اقدام نمودهایم
.
ابتدا با آجر فشاری تیزه سازه که در اثر یخ زدگی و به ارتفای 1m تخریب شده بود به همان سبک باز سازی گردید.
اجرای شالودی مصلح در حول بیرونی چسبیده به سازه به عمق50sm
تعمیری قدیمی که بر اثر عوامل جوی و غیره تبله شده بود تراشیده وکنده شد.
ترکها عمیق با مصالح سیمان و آهک دوغاب ریزی گردید.
استخراج چوب پوسیده افقی دیواره و اجرای شناژ حلقوی با بتن مسلح.
کرم بندی دقیق نمای بیرونی به گونه ای که میلیمتر را هم غنیمت شمردهایم.
تعمیرو پلاستر نمای خارجی با عیار سیصد با تلفیقی ازملات سیمان و آهک.
تعمیرو پلاستر داخلی گنبد منحنی با عیار سیصد ” ” “
گچ کاری و تزئینات داخلی
آرماتور بندی مشبک یک صفره «رادیال» با بتن عیار چهارصد در کف داخلی مقبره جهت جلو گیری از سو استفاده حفاران غیر مجاز و پایداری سازه .
سنگ کاری کف مقبره و دیواره به ارتفای1m
ساخت پیش اطاق یا نیایش خانه ای در ضلع شمال شرقی با درز انقطاع برای جلوگیری از خسارت و کاهش خرابی ناشی از ضربه سازها به یکدیگر و عدم انتقال بار بنای قدیمی مجاور به بنای که جدید احداث شد.
توضیح اینکه پس از اتمام مرمت ، سرویس بهداشتی و بنای جداگانه در ضلع شمالی مقبر جهت اسکان زائرین، مجهز به تمامی وسایل و امکانات خانگی احداث گردید.
«موقعیت جغرافیایی مقبره شریف امامزادگان فضل و فاضل»
بر بلندای قله منفرد و مشهور به نامهای« قله فضل فاضل ، قله زردک و به تازگی شنیده شده آن را قله سلام هم مینامند» واقع دراستان مازندران-شهرستان چالوس-بخش مرزن آباد- کوهستان غرب در ارتفای 2800m از سطح دریا که در پیرامون آن روستاهای چون مچر- نوکرس – الیت – دلیر – ناتر – بیجدنو- فشکور- تله – کنسدره و مکار ، گرد آمدهاند . مشرف به بخشهای مناطق کلارستاق و کجور خصوصاً کوهستان غرب و شرق با چشم اندازی حیرت انگیز، ضمن توسل به پیشگاه امامزادگان ، ستایش میکنیم نقاش طبیعت را که به راستی هنرمندانه طیف وشی را عجین نمود تا پازل از شاهکار خود را به نمایش بگذارد آنگاه که باد و گلها بر آوای خویش دمید و همچون آهنگی بر میهمان خود، موسیقی خوش آمد مینوازند ، قدم به قدم شگفتیهای طبیعت وجود یزدان راگواهی و بر دیباچه آفاق هستی می نگارد.
«با سپاس ویژه فرشید توپاابراهیمی»
۵ نظر در “امامزادگان فضل و فاضل”
آقای مهندس فرشید ار تشریح آکادمیک و جامع وعلمی شما استفاده کرده ولذت بردم فرصت طلبانه منتظرارائه اطلاعات شما در زمینه های دیگر عرصه های گوناگون فرهنگی و علمی چشم براه میمانم .باسپاس
آقای مهندس! برات سخت بود که بگویی کربلا مراد ناتری ! آخه دیدم که معمار را خوب معرفی کردی. از تلاشتان برای ارائه مطلب ممنونم.
با تلمذ محضر استادم جناب آقای مهندس اسکندر میردار.
از انجایی که این شاگرد، محضر شما بزرگواران کنفرانس و درس پس دادم ، باز هم پا برهنه منتظر دستور و اطاعت امر شما هستم.
………………………………………………………………………………………………………………………………
انتقاد جناب آقای شمش پور هم بجاست ، ولی عدم نوشتن این نام سهو قلم بود.
«باتشکر از همه شما عزیزان و مدیریت محترم سایت دهکده الیت»
با سلام و ادب خدمت جناب آقای فرشید توپا ابراهیمی….
جا داره از طریق رسانه از شما بزرگوار تشکر کنم ،به واسطه اطلاعات رایگانی که لطف کردید در اختیارمون گذاشتید .فیض بردیم !!!امیدوارم خداوند متعال بر علم و آگاهیتان بیشتر بیفزاید.
(درود بر شما و درود بر مدیر وبلاگ دهکده الیـــــــــــــت)
منصور و مستدام باشید
بسیار مطلب جالب و کارشناسانه ای بود