بازی یه قل دو قل با نام محلی حَقِکا یا حق ورون
این بازی از آن بازیهای اصیل است که معمولا همه توی خانواده شان بازی میکردند و قهرمان یه‌قل دو‌قل هم داشتند. بازی به این شکل بود که پنج عدد سنگ هم اندازه انتخاب می کردند و مراحل مختلف بازی رو باید بدون اشتباه طی می کردند.
مراحل بازی به این شکل بود ابتدا باید به دو گروه تقسیم میشدند این بازی نیازی به بازکنان زیاد نداشت چون با دو نفر هم میشد این بازی را انجام داد ولی اگر تعداد بیش از دو نفر بود حتما میبایست ذوج باشد .هر چقدر تعداد بیشتر هیجان بازی هم بیشتر میشد
ابتدا طرفین باید بار می آوردند تا مشخص شود کدام گروه آغازگر بازی باشد.
بار آوردن : همه پنج سنگ را باید در کف یک دست جمع کرده بعد به طرف بالا پرت کنند در برگشت باید دست را چرخانده و سنگها را در پشت دست جمع کنند تعداد سنگهای پشت دست را باید مجددا به بالا پرت کرده و دوباره در دست بگیرند تعداد سنگهای مانده در مشت همان امتیاز بدست آمده بود .
یه قل : پنج سنگ را بر روی زمین پخش کرده سپس یکی از سنگها را برداشته به هوا پرت میکنند در مدت زمانی که سنگ پرتاب شده به پایین بیاید یکی دیگر از سنگهای روی زمین را باید گرفته و مانع از افتادن سنگ اولی شود .
دو قل : سنگها را بر روی زمین پخش کرده اینبار با به بالا انداختن یک سنگ باید دو تا از سنگهای روی زمین برداشته شود .
سه قل و چهار قل هم به همین ترتیب فقط در سه قل سه سنگ و در چهار قل باید چهار سنگ روی زمین در یک حرکت جمع شود .
مووچ : پس از چهار قل همه سنگها را در مشت گرفته یکی از آن را به بالا انداخته و باکشیدن انگشت اشاره بر روی زمین صدای مووچ (موووووووووچ) درآورده و دوباره سنگ را میگرفتند
در ایام قدیم که هنوز فرهنگ این بازی دستخوش تغییرات نشده بود بعد از مووچ دوباره بار می آوردند و این چرخه ادامه داشت واحد شمارش این چرخه (یک بیست) بود
اگر در پایان این چرخه هنگام بار آوردن کسی موفق میشد همه پنج سنگ را در پشت دست حفظ کرده و مجددا بگیرد (یک بیست) محاسبه میشد قابل ذکر است بنا به تبحر خاصی که خانمها تو این بازی داشتند امتیاز بار آوردن آخر بازی بیشتر توافقی بود .
حدودا در دهه 60 به این بازی قسمتهای دیگری مانند (دست دله دار ) (بشکن و نشکن ) (تنور) (آبشار ) (دیوار ) (عروس ) (تخم کن ) (آبپاش) و غیره اضافه شد.
۴ نظر در “یه قل دو قل”
اسماعیل جان سلام
قسمتی از نگارش بنده و انعکاس آن در وب “ناتر بهشت کوهستان” در نهم دیماه ۹۱ :
در هر مرحله‌ای که بازیکن نتواند به درستی کارش را انجام دهد سوخته و بازی به نفر بعدی می‌رسد.
برنده بازی با آوردن امتیاز قراردادی بین خودشان است. برنده با بار آوردن، سنگها را به وشگون گرفتن، کوبیدن بصورتهای چکشی، ساطوری مشخص میکنند و سنگ مشخص شده را مانند مارَک به هوا انداخته و تا زمان برگشت پشت دست بازنده مثلاً وشگون می‌گیرد و در همین حال بازنده با زدن به دستش نباید بگذارد او سنگ را بگیرد. و تا سنگهای که با بار آوردن مشخص کرد بازی ادامه می‌یابد.
در ضمن شروع بازی هم با نفری که بار بیشتری آورد ، است .
اخطار: مرد ها مواظب وشگون گرفتن خانومشان باشند.
عجب بازی بود !!!یاد دوران بچگیم افتادم. بیشتر این بازی رو تو روستامون با بچه های محل بازی میکردیم!خیلی زود گذشت
باسلام- بی گمان خیلی از بچه های این دوره نسبت به این بازی وبازی های از این قبیل آشنایی ندارند اگر هریک از دوستان به فرزندان خود یک یا چند بازی قدیمی را نه فقط در نگارش بلکه در عمل آموزش دهند وخود باآنها همبازی شوند کار بزرگی در زنده نگهداشتن بازی های قدیمی وفرهنگ مان کرده ایم .
سلام یادش بخیر ولی حالا بتمن و اسپایدرمن و هزاران بازی بی محتوا و بی اصالت جای خود را به ان بازی های بی غل و غش و زیبا داده البته شاید اینطور مقایسه ها درست نباشد و هر چیز در زمان خود بکار می اید و این قانون طبیعت است اما به نظر من در این زمانه حتی پا فراترگذارده شد و در قانون طبیعت هم انسانها دخالت کرده و می کنند سند زنده این ادعا نه فقط بی اعتنایی به ان سنت هاست بلکه شاهد توهین به ان هم می باشیم .