ایرانیان در ایام قدیم برای محافظت از گرما و سرما برای خود وسایل خاصی فراهم کرده بودند. که در این پست درباره یکی از وسایل گرمایشی با نام کرسی توضیحات مختصری جهت یادآوری ارائه میشود.
● کرسی
کرسی، چهار پایه بزرگی از چوب است که در زیر آن منقلی قرار دارد و لحاف بسیار بزرگی روی آن می نهند، در ایام قدیمی علاوه بر لحاف، جاجیم و چادر شب سفید را برای تزیین کرسی استفاده می کردند
که به تناسب کوچکی و بزرگی کرسی مجمعه ای مسی برای قرار دادن چراغ یا سماور و مثل آن رویش گذاشته و اطرافش را با پشتی می آراستند. معمولا در خانه هایی که از توانایی مالی بیشتری برخوردار بودند یک کرسی دم دستی برای اهل خانواده و یک کرسی برای میهمانان در اتاق پذیرایی موجود بود که هنگام بیداری پاها را در زیرش می گذاشتند و به پشتی ها تکیه می دادند و موقع خواب متکا می گذاشتند و می خوابیدند.
تشک پای کرسی کوتاه تر اما پهن تر از تشک خواب دوخته می شد، در اندازه ای که فقط پایه و پهنای کرسی را اندازه شود. در آن زمان ها برای گذاشتن کرسی باید به سعد و نحس بودن ساعات توجه می کردند . همچنین جای نشستن افراد در کنار کرسی به نقش شان در خانواده مربوط می شد. معمولا جایگاه بزرگسال ترین فرد خانواده آن پله ای بود که دورترین فاصله را در اتاق داشت.
● منقل
منقل که برای گرم کردن کرسی از آن استفاده می شد خاکستر الک شده در آن می ریختند و روی آنکه وسطش بود، گود می کردند و خاک زغال را درون آن ریخته و آتش زغال را باد می زدند تا جایی که آتش به خاکستر زغال می رسید و به صورت ملایم با کفگیر رویش خاکستر می پوشانیدند و خاکسترهای اطراف را دور می کردند. منقل را یک ساعتی در فضای آزاد می گذاشتند تا بوی زغالش از بین برود، سپس در زیر کرسی قرار می دادند و هر چند ساعت یک بار لایه ای از رویش پس زده و آتش آن را تند می کردند.
یک نظر در “کرسی گرمابخش زمستانهای نه چندان دور”
اسماعیل جان سلام
ممنون از یادآوری وسایل قدیمی. در زمستان ۱۳۶۱ به صورت مجردی در جوادیه تهرانپارس زندگی می کردم که برای گرمایش از کرسی که اجاقی برقی زیر سقف میز کرسی وصل بود استفاده می کردم. یادش بخیر